Zonder transistor zou de wereld van vandaag er héél anders uitzien, maar dit revolutionaire elektronische onderdeel bestaat toch pas 75 jaar.
De verjaardag van de transistor, ‘geboren’ in 1947 in een laboratorium van Bell Labs en bedacht door William Shockley, John Bardeen, Walter Brattain, is velen onbekend. Toch is er bijna geen mens op de wereld meer die nooit met een transistor in aanraking is geweest. Het elektronische onderdeel zorgde voor een enorme revolutie in de techniek. Daar waar tot dan toe relais en buizen de boventoon voerden, werden die snel weggevaagd door de veel praktischer transistor. Energiezuinig, efficiënt en vooral klein. De transistor zorgde voor de grote doorbraak van computers, maar waren ook de aanzet tot steeds verdere miniaturisatie. Een logische volgende stap was immers om een heleboel transistoren op – uiteindelijk – een stukje silicium samen te pakken. En zo was het IC ofwel integrated circuit geboren.
Elektronische revolutie
De eerste praktische toepassing van de transistor was een gehoorapparaat dat in 1953 op de markt verscheen. Al snel volgden transistorradio’s, die luisteren naar muziek en vooral ook verspreiding van informatie gemeengoed maakten. Overal en altijd. De transistorradio was wat de smartphone voor de huidige generatie betekent en ze maakten de wereld een heel stuk kleiner. ‘Losse’ transistoren zie je anno nu minder vaak, maar ze zijn nog volop in gebruik. Bijvoorbeeld in eindtrappen van versterkers (wellicht als FET, ofwel Field Effect Transistor), als schakelelement in een of ander apparaat of in discreet opgebouwde high-end apparatuur. De transistor zette 75 jaar geleden de elektronische revolutie in gang, net zoals veel eerder de stoommachine dat deed en het begin van de industriële revolutie inluidde. Of deze aloude halfgeleider over 75 jaar nog bestaat? Vast wel, maar er is een gerede kans dat hij dan weer is ingehaald door quantum-gebaseerde onderdelen. Technische ontwikkelingen gaan door tot het einde der tijden.
Mijn eerste kennismaking met transistoren was begin jaren ‘80 van de vorige eeuw. Kreeg een Philips experimenteerdoos EE 2041.
In onderstaande link kun je verschillende Nederlandstalige tijdschriften, maar ook artikelen downloaden / lezen:
https://verstraten-elektronica.blogspot.com/
Dank voor de link en hier is er nog één:
http://www.hansotten.com/
Mijn eerste transistor was een OC9. Het zal zo rond 1960 zijn geweest. Dokter Blan was een geliefd tijdschrift met simpele ontwerpen om te bouwen en vooral bezig te zijn met elektronika. Mijn eerste stappen op dat gebied was de bouw van de Jampot ontvanger. Een kristalontvanger met een spoel gewikkeld op een WC-rol…
Later heb ik getracht een phono voorversterker te bouwen in een sigarenblikje dat diende als afscherming. Ik kreeg dat ding niet bromvrij, tot ik mijnheer van den Hul ontmoette die in die tijd lesgaf op een MTS in Rotterdam. Zijn aanwijzingen hebben me op het rechte spoor gebracht. Wat een held.
Leuk om daar weer eens aan terug te denken.
Dr. Blan heb ook ik toentertijd “opgevreten” en zo ook Radio Bulletin; beiden waren uitgaven van de Muiderkring. Later kwam ook Elektuur in beeld. Tot ontsteltenis van mijn ouders werd mijn slaapkamer langzaam maar zeker omgebouwd tot een kleine geluidsstudio met zelfbouw buizenversterkers van Amroh en Philips en luidsprekers uit de Radio Blan. En het hele spulletje klonk werkelijk als een klok. Een mooie tijd was dat vol elektronische avonturen.
Met weemoed denk ik nu terug aan mijn Philips Pioneer bouwdoosjes met de OC13 en OC14 germanium-transistoren, waarmee mijn elektronica-avonturen een aanvang namen..
Ik was misschien 9 jaar oud en had een doos uit de Tandy winkel, wis ik veel hoe het werkte maar wel de grootste lol.
De Tandy winkel! Alleen bij het horen van het woord ben ik weer terug in de tijd 🙂