De tweede dag van de High End werd voor ons de dag van de streamers. Vorig jaar was de conclusie dat digitale streaming audio nog een lange weg te gaan heeft op weg naar volwassenheid, dit jaar blijkt maar weer eens dat de ontwikkeling hard gaat. Niet in hoe je als gebruiker muziek selecteert, maar de technologische oplossingen die fabrikanten in hun apparaten ontwerpen om problemen op te lossen. Het is opvallend dat de verschillende fabrikanten, vaak van best prijzige streamers en DACs, allemaal in dezelfde richting bewegen, onafhankelijk van elkaar.
Auralic heeft een hele serie nieuwe apparaten uitgebracht, in een mooi nieuw jasje. De G2.2. lijn is vooral een upgrade van de technologische componenten: nieuwer, beter sneller. De G3 is er in een streaming DAC en een streaming bridge. De upsampler is nu ingebouwd in de G3 apparaten, wat vroeger een losse component was. Dat maakt ze wel een stuk prijziger dan voorheen. De streaming DAC, die ook voorversterker is, heeft analoge ingangen en het signaalpad van analoge ingang naar analoge uitgang is volledig analoog. Best opvallend voor een streaming netwerkspeler met DAC en voorversterker.
Aurender introduceert de AP20. Is dit een streaming amplifier, of een bijzondere streamer met versterker, van een merk dat vooral bekend is van zijn netwerkspelers? Sluit een paar speakers aan en je bent klaar om alles te kunnen spelen. De AP20 is gebaseerd op het Aurender streaming platform en Purify versterker modules. Aurender heeft wel een volledig eigen ontwerp voor de power supply gemaakt om de Purify versterkers van stroom te voorzien en dat is duidelijk hoorbaar. Ook bij Aurender is de voorversterker en de volume controle analoog, en kent de versterker ook analoge ingangen.
Bij Mytek zagen we de Empire. Een ‘cost is no objection’ streamer ontwerp, met Dac en voorversterker. Mytek heeft twee computers in de Empire gebouwd. Eén computer werkt als Roon Core, de andere computer is voor het Mytek platform. Dit is niet zonder reden gedaan. Mytek heeft proefondervindelijk geconstateerd dat het scheiden van de computer power voor Roon en voor het verder processen van de PCM stream die door Roon wordt uitgestuurd, zorgt voor een beter geluid.
We zien dat de streamer met DAC steeds meer ook als voorversterker werkt. Naast een streaming voorversterker is dan alleen nog een eindversterker en luidsprekers nodig. De mogelijkheid om analoge bronnen aan te sluiten, vooral platenspelers, wordt ook steeds gebruikelijker. De consument van vandaag wil én vinyl spelen én streamen en de streaming voorversterker moet beide aankunnen.
Bij Neat Acoustics zagen we twee nieuwe speakers in de Classic lijn. De revival van de Neat Classic Petite is aangeslagen en Neat heeft twee familieleden toegevoegd. Naast de grote Neat Classic Elite is de iets bescheidener in omvang Neat Classic Mystique vloerstaander toegevoegd, die in München is gelanceerd. Alle drie de Classic delen dezelfde AMT tweeter, maar hebben andere mid en bas units die gekozen zijn voor het volume van de speaker. Het zijn bescheiden ogende speakers, maar we weten uit ervaring dat de Petite een grootse sound heeft.
Vorig jaar hebben we bij Audio Physic een bijzonder innovatieve nieuwe speaker unit gezien in de Medeos speaker. Dit was een ontwerp uit een sterk folie met een ultra lichtgewicht 3D geprint frame. Dit ontwerp is verder uitgewerkt, doorontwikkeld en is nu bijna productierijp. Kijk vooral naar het interview dat wij hebben met de bedenker ervan Manfred Diestertich.
Wij gebruiken de kabels van Yeti in onze referentieset. In München heeft Yeti zijn nieuwe referentie power conditioner in de set van Esoteric aan het publiek voorgesteld.
Het onbetwiste hoogtepunt van de dag was het interview dat Jaap had met Garth Powell van AudioQuest. Garth is de engineer achter de producten van AudioQuest. Jaap en Garth hebben een langlopende correspondentie en op de High End Munich 2023 kwamen de mannen bij elkaar om eens goed van gedachten te wisselen over coax kabels. Het heeft geleid tot een zeer vermakelijke video. Gaat dat zien op ons YouTube kanaal!
Een vraag, voor als jullie terug zijn (en uitgerust zijn) uit München.
In het geschreven stuk en de video wordt er gesproken over een bepaalde richting waarin alle/diverse (streaming/dac) fabrikanten zich bewegen qua ontwikkelingen. Is het misschien een idee om een opinie/achtergrondstuk te schrijven over die ontwikkeling? Waar komen we vandaan, wat is de huidige status, waar gaat het naartoe. En hoe ontwikkelen de niet-specifieke streaming/dac fabrikanten zich, in datzelfde gebied? En natuurlijk: wat vinden jullie daarvan.
Groeten,
Peter
Goede suggestie Peter. Het is wel iets wat weer aan onze kant onderzoek vraagt (de toekomst) door met experts op dit gebied te praten, maar we gaan zeker een poging doen!