Ten tijde van de Sovjet Unie was alles wat media betrof streng door de staat gecensureerd, en ‘dus’ zorgden oude Röntgenfilms voor muzikaal vertier.
Soms kom je online van die leuke artikelen over in het westen totaal onbekende ‘hardware’ uit de tijd van het communisme tegen. Zo blijkt dat in de Sovjet Unie het draaien van plaatjes uit den boze was, want – net als alle andere media – verboden door de partij. Een slimmerik bedacht dat het met oude technieken toch mogelijk moest zijn om platen te fabriceren. Als basismateriaal werd gekozen voor gebruikte röntgenfilms uit ziekenhuizen. Daar was erg makkelijk aan te komen, want een ziekenhuis was verplicht de films na een jaar weg te gooien omdat de oude films voor brandgevaar zorgden. Meer dan genoeg films uit de containers in de buurt van een hospitaal te halen dus.
Slijtage
De machine die gebruikt werd om groeven te snijden in de films was een aangepast apparaat van het Duitse Telefunken. Een zo’n machine was tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog meegenomen uit Berlijn door een Pool. Die nam het apparaat vervolgens mee naar Leningrad (het huidige St. Petersburg), paste het ding aan en sneed vervolgens op deze en later meer in Rusland gebouwde klonen ‘röntgen-LP’s’. Met daarop uiteraard allerlei verboden muziek, ook uit het buitenland afkomstig. Afspelen kon op een normale platenspeler. Helaas sleten de opnamen erg snel, waardoor er nauwelijks exemplaren bewaard zijn. Maar zoals u op deze pagina kunt lezen is er nog wel wat over en wordt er op een komend festival volop aandacht aan besteed.