
Hoewel niet iedereen gelukkig is met MQA, stoomt het bedrijf onverstoord door. De nieuwste deal betreft die met Universal Music.
MQA staat voor Master Quality Authenticated, ofwel studiokwaliteit. Hoewel sommige fabrikanten het niet eens zijn met de politiek achter het formaat trekt de organisatie zich weinig aan van die kritiek. Werd vorig jaar mei een grote deal gesloten met Warner Music, nu is ook Universal Music aan boord gehaald. Het betekent dat eigenlijk alleen Sony nog aan het illustere clubje toegevoegd moet worden om de catalogus compleet te maken.
Download en Tidal
Wanneer de eerste albums van Universal beschikbaar zijn in MQA is nog niet bekend. Bij Warner duurde het ongeveer een jaar alvorens er materiaal beschikbaar kwam op downloadportals en Tidal Masters. Maar dat ‘studiokwaliteit voor in huis’ geen eendagsvlieg (meer) is moge duidelijk zijn.
Vind de titel spijtig gekozen.
MQA is helemaal geen studiokwaliteit maar een lossy benadering met DRM waarbij geen volledige unfolding wordt toegestaan in software.
full unfolding op digitale uitgangen is verboden
10dB verlies in HF spectrum tov echte DXD studiokwaliteit ongeacht welke unfold methode, extra aliasing artefacts door temporal sharpening, die dan met een rolloff worden gedempt
mass encodes in batch, zonder authenticatie/naluisteren van de originele studio engineer
heel wat upsampled materiaal en mastered for itunes wordt nu in een MQA package opnieuw als studiomaster verkocht
Het lijkt me verstandig met keihard bewijs te komen voordat je dit soort uitspraken doet. Technobabble in een commentaar zetten zonder onderbouwing heeft niemand wat aan, toch?
Beste Jaap,
Het lijkt er nu wel op dat er twee kampen zijn ontstaan, waarbij met name een aantal DAC/Player leveranciers zich lijken te verzetten, o.a. Linn. Ik vermoed dat zij dit doen omdat ze denken dat het onderscheid dan minder zal worden, hetgeen ze mogelijk omzet gaat kosten. De muziekdiensten en labels spinnen garen met deze ontwikkeling, omdat zij de keten weer gaan beheersen, zoals vroeger. Wat is jou visie op dit gebeuren?
Fabrikanten willen geen (dure) licenties betalen. Bij Linn speelt hun eigen label (en bijkomende MQA-kosten) nog een extra rol.
Dat zal zeker ook spelen, zo niet hoofdzaak zijn, en de buit verdwijnt vervolgens in de zakken van de muziekdiensten, maar vooral de labels en ze hebben dan hun oude machtspositie weer terug. De consument blijft dus telkens opnieuw voor dezelfde muziek betalen. Dat is frustrerend want je heb er meestal al een keer, of enkele keren voor betaald. Maar het zal mij niet verbazen als iemand dit weet te kraken. Op zijn minst vind ik dat het ook te downloaden (kopen) zou moeten zijn.
Waarom zou je dit willen kraken? MQA is de approximated versie van de studioversie, om het met een quote van Bob te verduidelijken:
http://www.stereophile.com/content/mqa-questions-and-answers-question-what-mqa
“• b) There is no foolery here: MQA does indeed reconstruct a remarkably close approximation to the original ultrasonic information from the lower bits of a 24-bit signal.”
Ik ben echter niet akkoord met het woordje “close”, gezien er metingen zijn waarbij de DXD versie vs MQA versie 10dB scheelt in HF energie:
http://archimago.blogspot.be/2017/02/comparison-hardware-decoded-mqa-using.html
Vanaf 30kHz tot 96kHz is MQA niet meer trouw aan het originele spectrum, en het gaat om 10dB verschil, in mensentaal een factor 10!
Als je op het wikipedia artikel van MQA onderaan doorclickt naar het artikel van Dr. Lesurf zie je dat MQA nieuwe aliasing fouten introduceert. Om die aliasingen fouten minder hoorbaar te maken is het logisch dat er 10dB gedempt wordt. Besproken met andere DSP experten en volgen deze mening.
Zelfs al kan je het kraken, bevat de file niet de studioversie maar een benadering ervan, waarbij de reconstructie van de hoogfrequente info gebeurt op basis van drie LSB bitjes in de typische 24/48 bestanden zoals je die nu vindt op Tidal.
Dit is uiteraard de natte droom: laat audiofielen enkel de benadering horen via nieuwe hardware (licentie opbrengsten bij elke verkochte dac) en overtuig ze dat dit de studioversie is, via een formaat waar je nooit het origineel krijgt (studio’s happy), via platformen zoals Tidal (MQA verdient), via download sites (MQA verdient), via mastering tools met MQA approved plugins en encoders (MQA verdient).
Linn heeft gelijk dat ze de hele keten willen controleren en aan elke stap verdienen.
Dat MQA gewoon in batch encode en er geen engineer bij te pas komt die de encodes nabeluistert weet ik uit betrouwbare bron. Helaas kan ik die niet vrijgeven. Het is dan misleidend om dit “authenticated” te noemen.
MQA kan in theorie gekraakt worden door de output van de software decoder, die gelimiteerd is tot 24/96, weg te schrijven naar een wav of flac. decoder.
Waarom je dat zou willen doen is dan nog de vraag, gezien noch de 24/96 noch de 24/192 unfolded versies de studiomaster zijn.
Bij echte studiomaster downloads heb je wel de vrijheid te doen en laten met deze bestanden wat je wil, bvb een eigen decimatie naar 16/44.1 WAV voor de autoradio, zonder het bestand meerdere malen te moeten kopen. Je kan er ook room equi of andere bewerkingen op los laten, wat bij MQA niet kan gezien je geen toegang krijgt tot de digitale versie van de unfolded versie.
Zijn er positieve aspecten aan MQA? Tidal users krijgen nu toegang tot 24/48 materiaal zonder daarvoor bij te betalen, met max 21 bits ware resolutie voor zij die het patent bestudeerd hebben.
21 bits levert nog steeds een SNR van 126dB op
Het zal lastig worden 126dB luider te spelen dan de ruisvloer van je eigen luisterruimte. En 48K is vergelijkbaar met Bluray audio.
Een bestand met slechts 21/48 resolutie kan dus ook verdomd goed klinken als de mastering maar goed is.
Maar de echte studiomaster zal het nooit worden. Om die reden assigneer ik de A in MQA voortaan als approximated.
Okay Fre,
Ik denk dat je gelijk hebt, maar het is wel zo dat veel zogenaamde deskundigen vinden dat het beter klinkt dan wat er nu op de markt is. En dan willen mensen het toch hebben en veel mensen willen er dan gewoon niet voor betalen, omdat zij deze muziek als eens hebben aangeschaft, dan wel omdat ze illegaal willen downloaden en in het geheel niet willen betalen.. Ik neem het ze niet kwalijk, want ze zijn en worden immers ook bestolen door de muziekindustrie. Ik vind dat een ieder recht heeft op een update van muziek die hij/zij reeds heeft aangekocht, maar dat is een andere discussie. Wat mij betreft heeft de muziekindustrie ook een zorgplicht, maar kennelijk willen ze alleen de eigen zaken vullen. Nu is het wel zo dat deze streaming diensten relatief goedkoop zijn, maar voor hoelang nog, vraag ik me af?
Wat is beter? Echte studiomasters klinken ook vaak beter dan CD kwaliteit.
Wanneer weet je of je een echte studiomaster te pakken hebt? De audiophile misschien. En mocht je die hebben dan kun je er i.d.d.. van alles mee doen. Maar de meeste mensen gaan toch echt voor het gemak. Zo wordt er tegenwoordig ook meer kant en klaar voedsel verkocht. Dus mijn inschatting is dat deze MQA streaming diensten een mooie toekomst hebben, maar wel een prijsplafond. De niche-apparatuur in de keten zal dan minder gewaardeerd worden, want MQA is dan toch MQA, redeneert men. Players, al dan niet met ingebouwde versterkers, hebben dan de toekomst,
De leek kan niet achterhalen of een highres bestand de echte studiomaster is of een upsampled versie. Daarvoor moet je al per bestand een analyse uitvoeren, kijken naar het spectrum, noise floor, dynamiek, ….
Er is uiteraard heel wat fake highres.
Hetzelfde geldt voor MQA. De leek weet niet of het hier gaat om een upsampled versie, verpakt als MQA, een mastered for itunes bestand verpakt als MQA, of een echt studiobestand verpakt als MQA. Je kan immers elke PCM file als input voor de MQA encoder gebruiken.
Gezien er in batch wordt geëncodeerd, en MQA bestanden niet manueel worden nabeluisterd en gesigneerd door de originele mastering engineer, wordt het niet eenvoudig om de “authenticated” claim te valideren.
Je kan je dan afvragen of MQA beter klinkt door de processing of andere factoren. Ook echte highres klinkt ook vaak beter dan CD.
Als je gaat upsamplen met de juiste filters, of naar DSD kan het ook mooier gaan klinken. dan wat je gewoon bent. Met DSP kom je heel ver.
Lees eens het artikel van Jim Lesurf. Zijn ABC vraagstelling onderaan is erg nuttig:
http://www.audiomisc.co.uk/MQA/origami/ThereAndBack.html
Fre, je zit goed in de materie en wat je schrifjft klopt. Dan blijft de vraag over of deze MQA-ontwikkeling gaat doorzetten. Ik vrees van wel, want streaming diensten zijn de toekomst (gemak) en de label-MQA-marketing zal de rest doen. Ik zal de link nog lezen…
Dank voor deze info!
Discussie heb ik naar het Forum verplaatst:
http://alpha-audio.nl/forums/topic/draadje-rondom-mqa/
https://artsexcellence.com/site/mac-mini-als-muziekserver-van-klanten-voor-klanten
En Alpha-Audio gaat nu, hopelijk, op zoek naar de beste MQA DAC/player voor ons in combinatie met de beste software. Een soort vergelijkende test van alles wat nodig is om een ideale setup te realiseren.
Om er volop van te kunnen genieten heb je geen kostbare DAC, player nodig.
Met de Meridian Explorer 2 van €295 (en binnnkort dankzij een firmware update ook de Audioquest Dragonfly Red (€100 goedkoper) heb je al voor heel weinig geld een volwaardige MQA ready USB DAC in huis.
Als player/ muziek server kan je een Apple I-Mac gebruiken, al vind ik een speciaal hiervoor te reserveren Mac Mini geschikter.
Met software van ROON of Audirvana Plus 3 waarin TIDAL en MQA zeer binnenkort al geïntegreerd zijn!
Met een recente MacMini zijn fantastische resultaten te behalen, zeker als je de switch mode power supply vervangt door een filter en een lineair Power Supply als de Teradak (www.teradak.com) .Gebruik een IPhone of IPad als interface (afstandsbediening). Een MacBook of I Pad (de laatste wel met een goede koptelefoon) is natuurlijk een prima alternatief zodra TIDAL MQA ook op mobiele divices gaat ondersteunen.
Voordeel van een kant en klaar product is dat je mag hopen dat alles plug & Play wordt afgeleverd.
Nadeel is dat je voor nieuwe ontwikkelingen afhankelijk bent van updates en dat het computerdeel van een player als regel beperktere mogelijkheden kent dan een Mac.
Voor meer info over een MacMini als muziekserver zie b.v. Bijgaande link.
Beste Hank, dank voor je tips! Een Mac heb ik al, evenals Audirvana Plus. Het wachten is nu op de 3.0 versie van deze software, die elk moment kan uitkomen. Mijn Arcam IRDAC zou ik dan wel willen updaten, maar de keuze vind ik nog te beperkt. Ik kijk het dus nog even aan…