James Blake ? Album review James Blake

Dat het recenseren van een album is geen sinecure is, bleek wel weer tijdens de eerste luisterindrukken van het gelijknamige debuutalbum van James Blake.

Bij Alpha-Audio willen we graag een eerlijk, onafhankelijk en ongekleurd beeld schetsen van een artiest en hierbij vragen we om elkaars mening. Smaken verschillen immers. Zodoende werd ik via een collega-recensent gewezen op dit album. Nu stamt dit betreffende album uit 2011 en ben ik niet zo iemand die zich tot doel stelt oude albums te reviewen, maar soms zie ik hier de lol ook wel weer van in. Zeker als ik de artiest in kwestie niet ken. Dus, heb ik mezelf op mijn vrije vrijdagavond van de bank geplukt en ga ik tegen elven vol verwachting op weg naar mijn luisterruimte. Kat in zijn nekvel de luisterstoel uit gebonjourd, deurtje dicht, kopje thee erbij, lampen gedimd en het volume wat hoger.

Geen liefde op het eerste gehoor

Maar hallo? Wat is dit? Terwijl vreemde onnatuurlijke klanken diep mijn schedel indringen, haast ik me richting de mutingswitch van mijn trouwe Bryston voorversterker. Is de muziek incompatibele met mijn DAC? Is deze, of een ander component, zojuist overleden? Nee, aan de componenten lag het niet? Nog maar eens proberen en het volume een tandje lager. Maar nee, het mag niet baten. Het blijkt een zeldzame incompatibiliteit met mijn organische luistercircuit. Tijdens de tweede luistersessie blijf ik me irriteren. Voornamelijk aan het onsamenhangende en experimentele karakter van dit album, gevoelsmatig een samenraapsel van creaties uit verschillende perioden van deze zanger. Enerzijds singer-songwriter, anderzijds experimentele uitspattingen. Eén ding heeft het gemeen, alles is sterk nabewerkt met fasedraaiingen, reverb en andere opnametruckjes. Om hoofdpijn van te krijgen.

De eerste luistersessie heeft een flinke desillusie bij me achtergelaten. Nu ben ik wel van mening dat deze muziek radicaal anders is, maar om James Blake nu als muzikaal wonderkind te betitelen gaat me echt te ver. ?Anders? maakt de muziek wel interessant en dat kan ik wel weer waarderen bij een artiest. Ondanks het voorgaande waardeer ik dit debuutalbum toch met anderhalve ster. Voor de originaliteit en omdat de thee me goed smaakte. Eindoordeel: Afrader.

Herkansing

Dan komt het moment dat je als recensent en muziekliefhebber het liefst de handdoek in de ring wilt gooien; het kan immers een beetje te veel James Blake zijn voor een avond. Maar er lag nóg een album te wachten; het tweede en meest recente album Overgrown uit 2013. Deze had ik al in gedachte afgeschreven en zou deze over een paar dagen, als ik weer bij zinnen zou zijn, vast niet meer vrijwillig opzetten. Nu is het gemakkelijk om een artiest tot op zijn enkels af te breken zonder deze een eerlijke tweede kans te geven. Zo zit ik niet in elkaar. Dus, met lichte tegenzin het volume terug op luisterniveau en met bloedende oren nog maar even doorbijten op James Blake. Ja, ook dit is soms een zwaar beroep. Alles voor de lezer.

De kunst van weglaten

Al bij de eerste tonen van dit nieuwe album hoor ik dat er iets wezenlijk anders is. Is dit werkelijk dezelfde artiest? De effecten zijn grotendeels achterwege gebleven waardoor het album meer rust krijgt. Of waardoor mijn gemoedsrust toeneemt. Wie zal het zeggen. Hierdoor stijgt de geluidskwaliteit in elk geval naar een substantieel hoger niveau en dat is weer positief. Het overgrote deel van de muzikale invulling wordt verzorgt door elektronische instrumentaria en derhalve laat het geluidsbeeld qua diepte en plaatsing te wensen over. De dynamiek is het daarentegen dik in orde. Het laag gaat tot op de bodem en zo nu en dan voel(!) ik zowaar het tappen van zijn voet op de grond. Uitzonderlijk.

Prima tweede indruk

In tegenstelling tot het twee jaar oudere album is het geheel klankmatig en muzikaal veel meer in balans. Daarnaast klinkt de muziek bovendien een stuk toegankelijker dan op het voorgaande album. Nu wil ik hierin niet overdrijven, maar de hyper-experimentele klanken en de tenenkrommende loops zijn in elk geval afwezig. Blijkbaar heeft mijnheer Blake de werking van zijn sampler en sequencer nu beter onder de knie, of heeft hij de manual dit keer wel gelezen. Hoe dan ook, alles gaat netjes in de maat en klinkt een stuk geraffineerder. Ik beluister louter muziek in een melancholische mix van trance, dub-step en invloeden die ik niet zo een-twee-drie kan categoriseren. Bij Wikipedia wordt een hele lijst aan genres opgegeven; daar weten ze het dus ook niet. Maar wat doet het er ook toe. Het klinkt heel aardig.

Dispuut over ?debuut?

Nu kun je als artiest maar een keer een goede eerste indruk met een debuutalbum afgeven en dat heeft hij bij mij mijlenver gemist. Het uit 2013 stammende Overgrown zou hét debuutalbum zijn geweest. Maar dat is het op twee jaar na niet. Zelf zie ik Overgrown liever als het-debuutalbum-dat-geen-debuutalbum-heeft-mogen-zijn. En dat is jammer. Als ik zelf had mogen kiezen had ik het debuutalbum uit 2011 heel stilletjes laten verdwijnen. Laten wegtoveren. En mijn dochter van 5 kan dit zegt ze. Maar helaas, dit debuutalbum blijkt zelfs voor een tover-expert in een roze jurkje een taaie kluif. Jammer voor de muzikant in kwestie, want dit album doet hem in mijn beleving onrecht aan. Hierom ben ik blij dat ik geen half werk verricht en beide albums had klaarliggen. Anders zou ik zomaar een juweeltje van een net-niet debuutalbum hebben misgelopen. Nee, geen perfect geslepen juweeltje, maar wel een kleurig geslepen steentje van zeer acceptabele kwaliteit.

Eigenzinnig, maar veelbelovend

Met het tweede album Overgrown uit 2013 levert James Blake een heel aardig album af. Dit album heeft voor mij voldoende in huis om de initiële indrukken van het debuutalbum te doen vergeten. Het is geen commerciële kaskraker en ook al geen allemansvriend. Het heeft derhalve een eigen klank en karakter en daar houd ik wel van. Is dit een album die ik zelf in mijn collectie zou houden? Een voorzichtige ?misschien?. Voorlopig althans. En James Blake? Geloof me, van deze jongen gaan we in de toekomst beslist meer horen.

James Blake ? James Blake     2 sterren

James Blake ? Overgrown       4 sterren