
Inleiding
Inhoud
Het is altijd interessant om een statementproduct van een topfabrikant onder handen te nemen. De MOON 891 pre-amp, dac, streamer en MOON 861 eindversterker van de North Collection zijn officieel niet de toplijn: de MOON 850P voorversterker en MOON 888 mono eindversterkers gaan nog een stapje verder. Zeker als er dan nog een dac en streamer bij komen. Toch is met een setprijs van bijna 55.000 Euro de MOON 891 en 861 geen misselijk duo! En het zijn wel 800-serie producten. Dus wij hebben de vraag: hoe goed zijn deze gloednieuwe beauties?
Ondanks dat dit MOON-duo technisch zeer indrukwekkend in elkaar zit, hebben we deze review vrij eenvoudig opgezet. We hebben de MOON 861 en MOON 891 namelijk gewoonweg aangesloten op de TAD Evolution Two en zijn muziek gaan spelen. Dus afgezien van het zware tilwerk (de 861 weegt meer dan 60Kg!), waren we heel snel klaar!
De reden dat het zo eenvoudig kan, is dat u met deze twee ‘doosjes’ en een set speakers gewoon klaar bent. In de MOON 891 North Collection pre-amp zit namelijk een dac, streamer en een serie analoge ingangen, inclusief een mooie, uitgebreide phono pre-amp. Maar in feite bent u met de (zeer fraaie!) streamer dus al klaar.
De MOON 861 hebben we gebalanceerd op de 891 aangesloten om vervolgens met een set Yeti CNT speakerkabel (prototype) en later de welbekende Van den Hul The Nova naar de TAD Evolution Two te gaan. Meer is niet nodig in deze set-up. En ja: dat is ook weleens fijn!
Degelijk
We blijven het eigenlijk maar herhalen bij producten van MOON: wat een geweldige bouwkwaliteit! U voelt en merkt aan alles dat deze spullen gebouwd zijn voor een leven. Nergens zit speling op, alles is dik en degelijk uitgevoerd: van de volumeknop en de aan- en uitknop, tot de in- en output-terminals. U betaalt wat… maar u hebt ook écht wat in dit geval.
MOON 891 pre-amp, dac, streamer
laten we beginnen met de MOON 891 North Collection pre-amp (28500 Euro), dac en streamer. Het front heeft in het midden en mooi kleurrijk display dat op afstand verrassend goed afleesbaar blijft: de tekst is groot genoeg om op een meter of 2.5 nog titels te lezen. Rechtsonder staat het volume in een wat groter font: handig.
De knoppen op het front spreken voor zich: met setup gaat u het menu in, waar u inputs kunt inregelen (naam, volume leveling en ‘uitschakelen bijvoorbeeld). U kunt ook de analoge ingang omzetten van lijnniveau naar phono. Phono is tussen MM en MC te schakelen en u kunt zaken als capaciteit en weerstand aanpassen. We hebben een paar plaatjes gedraaid en dat ging zonder problemen met de STD-speler met een fraai MM-element.
Wat u via het setup-menu ook kunt doen, is de afstandsbediening koppelen. De zéér fraai ontworpen BRM-1 is gloednieuw en bestaat uit een mooi oled-scherm waaromheen weer een draaischijf zit voor volume en input-selectie.
Het koppelen van de BRM-1 ging in ons geval zonder enig probleem. Wat prettig is, is dat er praktisch geen vertraging zit in de bediening. Volume, input en play/pause/skip gaat snel en betrouwbaar. Dat hebben we wel anders gezien bij sommige bluetooth-afstandsbedieningen. Puik werk van MOON hier.
Verder zien we op het front twee toetsen om tussen inputs te schakelen, een standby-knop en natuurlijk volume.
Aan de achterzijde zien we een hele rits aan in- en uitgangen: single ended in (phono / lijn), gebalanceerd in, single ended uit, geblanceerd uit, twee keer coaxiaal en optisch in, AES in, HDMI-ARC in, USB en ethernet en nog een tweetal aansluitingen voor een externe voeding (optioneel). Ook is er wifi / bluetooth mogelijk. Wij hebben dat niet geprobeerd tijdens de test, aangezien we via een ethernetkabel hebben gestreamd.
Tenslotte heeft MOON ook een technologie toegepast die als MDB door het leven gaat: MOON Damping Base. Dit is een combinatie van gel- en veer-ontkoppeling en is bedoeld om resonanties te dempen. Deze resonanties (microfonie), wekken namelijk ook storing op.
Al met al is de MOON 891 een zeer veelzijdige pre-amp, dac, streamer. We kunnen ons niet echt voorstellen dat mensen mogelijkheden tekort gaan komen.
MOON 861 eindversterker
Dan naar de MOON 861 North Collection (25000 Euro) eindversterker. Dit is écht een bruut. Een beest van een versterker. Met 300 watt in 8 Ohm en 600 watt in 4 Ohm (ja, dat vermogen hebben we ook gemeten…) komt niemand vermogen tekort, tenzij ze wellicht iets met PA-systemen en grote zalen doen. In een huiskamer kan het gewoon niet zo zijn dat deze versterker buiten adem raakt. Op onze TAD hebben we niet het idee gehad dat de grens ook maar een beetje in zicht kwam.
Deze grote, vriendelijke bruut legt meer dan 60 Kg op de weegschaal. Het grootste gedeelte komt uit de twee grote ringkernen die voorin liggen. Dat is ook merkbaar bij het tillen. Achter de transformatoren zit een dikke plaat waarachter een serie condensatoren zijn geplaatst. Aan de zijkanten zijn de versterkers geplaatst (tegen de koelribben). Dit is een vrij normale opstelling bij een (eind)versterker, maar de dikke plaat tussen de transformatoren en de rest van het circuit (tegen strooivelden) zien we niet altijd. Ook heeft MOON het gewoon lekker oversized en degelijk uitgevoerd.
Aan de achterzijde zien we zowel gebalanceerde als single-ended ingangen en natuurlijk twee grote terminals voor de luidsprekerkabels. Deze zijn wel wat krap bij grotere spades hebben we gemerkt. De Cryo-spades van de Yeti CNT prototype-kabel passen echt nét.
Het inschakelen van de MOON 861 kan via een triggerkabel tussen de 891 en 861, gewoon met een schakelaar op het front of natuurlijk via MOONLink. Daarover later meer.
Voedingen en feedback
Het hart van elk apparaat is de voeding. Als de voeding niet stil, stabiel en snel is, kan het nooit écht goed klinken. Dat is ook de reden dat MOON veel aandacht heeft besteed aan zowel de voeding in de 891 als die van de 861. Bij de MOON 891 North Collection zien we een hybrid-voeding: MHP; MOON Hybrid Power. De input-sectie wordt gevoed met de switchmode voeding. De rest wordt gevoed met de lineaire voeding. Dit vanwege de filterende werking.
Een ander aspect is dat MOON de dac-technologie verder heeft ontwikkeld. De nieuwe ‘MDE3-dac’ is een combinatie van fpga reclocking, dual mono dacs (8-kanaals Sabre dacs in mono modus) ultra low jitter clock en natuurlijk zeer stille voeding.
Ook opvallend is dat de MOON 891 op een dempende plaat is gebouwd: MDB. Deze moet niet alleen resonanties tegengaan met de hulp van getunede veren, maar ook de temperatuur constant houden, wat weer moet helpen met de laatste procenten auditieve winst.
Tenslotte de volumeregeling: M-Ray2. Dit is natuurlijk een belangrijk onderdeel van een voorversterker. MOON gebruikt geen potmeter. De knop werkt optisch, maar weet dat het alleen maar een signaal naar een chip stuurt die vervolgens het commando geeft het volume aan te passen. Het volume aanpassen gaat volledig analoog met een serie weerstanden. Er zijn stappen van .0,1dB mogelijk. Dat zijn dus héél erg veel weerstanden: 620 stapjes om precies te zijn!
Bij de MOON 861 North Collection eindversterker zien we dat MOON zijn eigen transistors gebruikt, géén feedback gebruikt, maar alleen een ‘correctie’ toepast (MDCA: MOON Distortion Cancelling Amplifier) en dat het geheel compleet gebalanceerd is opgebouwd. Net als de 891 dus.
Het concept van géén global feedback is interessant, want we weten inmiddels dat meer feedback een wat droger resultaat geeft. MDCA wordt al langer toegepast in andere modellen van MOON. In de 891 is het verder verfijnd. In feite is het – simpel uitgelegd – een apart circuit dat signaalcorrectie toepast op het uitgangssignaal.
Check ons interview over de 800-series
MOONLink
Wellicht niet bij iedereen bekend – en wij zaten ook even te knipperen met de ogen toen we ethernet op de 861 eindversterker zagen – is dat MOON al een tijdje overal MOONLink integreert. Deze ethernet-link koppelt compatible MOON-apparaten aan elkaar waardoor ze met elkaar kunnen communiceren. En dus ook elkaar kunnen inschakelen. Op die manier is alles via de app te bedienen, kunt u bepaalde data – status – uitlezen en bijvoorbeeld apparaten updaten met één druk op de knop. Handig.
Ik heb zelf nu een maand de 791/761 combi. Nog aan het inspelen maar wat een geweldig mooie apparatuur en geluidsweergave! Zeer tevreden.
Jaap, heb je ook met de MiND-app gestreamd, of alleen via ROON?
En als je de MiND-app hebt gebruikt, wat vond je daar van?
Eigenlijk alleen via Roon. Ik ken de MiND app… Die is goed, maar minder prettig in gebruik dan Roon vind ik. Dat is grotendeels smaak natuurlijk. Klankmatig is MiND natuurlijk prima.
Niet alleen de hardware van Moon is prachtig gebouwd, maar ook de organisatie erachter.
Ik heb een bescheiden Moon streamer ( 680d) aangestuurd door Accuphase E800 geïntegreerde versterker.
Onlangs kreeg ik problemen met de streamer, althans dat dacht ik.
De importeur dacht mee aan het oplossen en meldde ook: als we het niet oplossen zet ik een nieuwe neer. Je hebt 10 jaar garantie.
Uiteindelijk bleek het probleem te zijn ontstaan door en bij Ziggo. Die het hebben opgelost.
Maar de importeur van Moon, @moremusic heeft continu de vinger aan de pols gehouden.
Een service die net zo goed is als de Moon waarvan ik al een tijdje geniet.
Beste Jaap, jouw artikel zet aan tot nog harder sparen. Dank voor de test en lezenswaardige beschrijving.
Hermann
Welcome.
Welke draaitafel is dat?
STD
Mooi spul! 🙂 Leuk te lezen.
Er staat dat jullie de pasithea ter vergelijk hebben gebruikt, kan je iets zeggen over de verschillen?
Klein. Moon is wat puntiger en wellicht helderder. Sonnet iets warmer en wellicht meer accent op vloei.
Cool, dankjewel.