
Inleiding
Inhoud
Het is inmiddels heel wat jaren terug dat we de eerste ‘audiofiele’ insteekkaart hebben getest. Destijds hadden we eerlijk gezegd wel onze twijfels, want data is data toch? Ja… dat klopt zeker. Maar inmiddels weten we wel beter. Het gaat niet om de data, maar om hoe schoon die data binnen komt. Vrij van rotzooi als common mode ruis. Jcat is één van de grotere spelers die dit begrijpt. We bekijken de nieuwe Jcat NET CARD XE en de Optimo 3 Duo voeding. We hebben ook nog een USB XE insteekkaart, maar die komt later.Â
Het protocol waar het grootste deel van een netwerk – en internet – op draait, heet TCP/IP. Dit protocol is decennia oud en ontzettend robuust. Bij TCP is foutherkenning en -correctie ingebouwd. Kortom: datafouten komen theoretisch gewoon niet voor. En wij hebben ze op ons netwerk ook niet gemeten. Tenzij we een stekker eruit trekken. Logisch.
Het andere grote protocol – UDP – werkt iets anders. Bij het UDP protocol is wel foutherkenning ingebouwd, maar geen -correctie. De reden is simpel: latency. Bij bijvoorbeeld videobellen is het onhandig als er vertragingen optreden. Dan is het minder erg als we ergens even een glitch hebben, maar wel vrolijk verder kunnen babbelen. Daar zouden theoretisch dus wel data verloren kunnen gaan. En ja: dat gebeurt weleens, maar minder dan u zou denken.
Common Mode
Een netwerk is dus best een robuust geheel. Voor het normaal functioneren van een datanetwerk bij u thuis, is geen high-end spul nodig. Een midrange router met een fatsoenlijke switch is genoeg om lekker te internetten en te Netflixen. En uw audiostreamer vindt het ook wel best hoor. Waarom dan al die high-end spullen in ons audiowereldje? Is dat nu écht nodig?
Nou… in zekere zin wel. Helaas. Want hoewel er al behoorlijk goed gefilterd wordt in switches (via galvanische ontkoppelingen), komt er toch wat ruis doorheen. Met name door de ruisende voedingen, hebben we gemeten. Er is gewoon common mode noise meetbaar. En een goede switch haalt dat weg, waardoor uw systeem in potentie beter kan klinken.
Nu werkt dat – schatten we in – ook bij een netwerkkaart. Wie zelf zijn (high-end) streamer wil maken (en ja: dat is tof!), kan natuurlijk beginnen met de onboard netwerkpoort. En usb-poort. Maar wij hebben al heel snel gemerkt dat in ieder geval een aparte usb-kaart aan te raden is. Een aparte netwerkkaart idem. Om dezelfde redenen dat een goede voeding op een switch een hoorbaar beter resultaat geeft.
Jcat NET Card XE
Jcat heeft voor de Jcat NET Card XE – €800 – alles uit de kast getrokken: een ultrastille voeding, strakke clocking, betere netwerkpoorten en natuurlijk de mogelijkheid om extern te voeding voor een nog lagere ruisvloer. De controller komt bij Intel vandaan: de i350 gigabit chipset.
Het prettige aan de Intel-controller, is dat deze nagenoeg overal plug and play werkt. Onze ROON-server (Roon Rock) herkent hem direct na een reboot, waardoor we meteen aan de slag kunnen zonder de command line op te moeten voor driver-packages.
Jcat Optimo 3 Duo
Behalve de Jcat NET Card XE hebben we ook de Optimo 3 Duo voeding. Deze levert 2 x 5 volt met 3 ampère. Voldoende voor onze Jcat Femto netwerkkaart en Usb-kaart. Voorheen hebben we Sboosters daarop gebruikt en dat werkt ook uitstekend. Hoorbaar beter dan intern voeden (meer rust).
De Optimo 3 Duo kost €1500, wat natuurlijk wel fors meer is dan twee Sboosters. Kortom: aan ons de vraag: is het beter dan de Sbooster én is het de extra investering waard?
Intern zit er in de Jcat een forse ringkern en een forse bufferstage om alles flink af te vlakken. Overduidelijk gemaakt om het absolute maximum uit een systeem te halen. Deze voeding kan natuurlijk aan alles wat 5 volt en maximaal 3 ampere gebruikt. Denk aan een high-end switch, dac die op 5 volt werkt, et cetera. Dit lijkt ons wat overkill voor een netwerk- en usb-kaart eerlijk gezegd. Maar goed.
Stilte
Wat de nieuwe Jcat NET Card XE en Optimo Duo moeten brengen is meer rust, meer resolutie en inzicht in de weergave. Puur door de elektrische ruis – common mode – ultralaag te houden. Vergeet overigens die fabels over strakkere clocking van een netwerk; dat doet niets. De klok van een netwerk staat los van de klok in een d/a-converter of andere digitale audiobron. Het enige wat theoretisch zou kunnen is phase-noise van de klok. Echter moet de klok dat wel heel erg slecht zijn, wat ons sterk lijkt.
Toevallig op deze review gekomen, in mijn zoektocht naar betere oplossingen. Ik wil zelf een streamer bouwen met een JCAT kaart… maar hoe begin ik daar aan? Kan iemand me op weg zetten?
Beste Jaap,
Sinds enige tijd kom ik de Mutec MC-3+ tegen in jullie testopstelling. Sinds de aanschaf in 2017 is dit apparaat (zeker in combinatie met een zeer goede wordclock) in mijn basisopstelling een blijvertje maar ik vraag mij een beetje af waar je nu tijdens de luistersessies naar zit te luisteren. De Mutec heeft zelf een bepaalde signatuur en als deze tussen streamer/insteekkaart en de dac zit dan heeft dit behoorlijk invloed op het uiteindelijke resultaat. Ik wil niet beweren dat de Mutec van een standaard rpi of nuc een geweldige streamer maakt maar de impact is juist met mindere bronnen enorm. Neem je dit wel voldoende mee tijdens de luistersessies?
Dag Mich,
Heel valide vraag! We stellen onszelf altijd dit soort vragen… Maar om je te beantwoorden: we nemen dat zeker mee in de beoordeling en testen bronnen ALTIJD ook zonder de Mutec! Dacs idem omdat je anders geen idee hebt van de jittergevoeligheid.
Volgens mij kan het nog wel wat leuker, een SFP netwerk kaart, wat minder audiofiele prijzen en mogelijk nog beter werkend.
https://www.amazon.nl/10Gtek%C2%AE-Network-Broadcom-BCM57810S-Warranty/dp/B01GHTXFJ0/ref=sr_1_2?__mk_nl_NL=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&crid=1Z9COC0VXF1H4&dchild=1&keywords=sfp+network+card&qid=1627765972&sprefix=sfp+network%2Caps%2C153&sr=8-2
Dat is een interessant vergelijk!
Ik denk dat ik dan liever zou gaan voor een andere oplossing, en die zou ik nog wel beter kunnen betalen in de combinatie met de andere opzet. Minder in plaats van meer, het is dan ook niet nodig.
De zogenaamde audiofiele oplossingen maken de hobby onnodig duur, en de praktische oplossingen zijn dan ook wel te doen. Mijn HP Microserver heeft 2 netwerk aansluitingen, maar ook nog plaats voor een SFP netwerk kaart, en dat maakt het nog leuker.
https://www.amazon.nl/10Gtek%C2%AE-Network-Broadcom-BCM57810S-Warranty/dp/B01GHTXFJ0/ref=sr_1_2?__mk_nl_NL=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&crid=1Z9COC0VXF1H4&dchild=1&keywords=sfp+network+card&qid=1627765972&sprefix=sfp+network%2Caps%2C153&sr=8-2
SFP is zeker interessant. Maar ook dat is niet heilig, zoals we wel hebben gehoord. Ja, het is VEEL beter dan bijna alle koper-oplossingen die we nu hebben gehoord. Deze Jcat gaat echter écht verder dan onze fiber-oplossing. Mogelijk door gewoon betere componenten. Echter: het is géén bang for the buck oplossing. Wil je dat, dan is fiber zonder twijfel de way to go.
Hallo hannesie, ik zou zeker voor een andere oplossing gaan! Less-is-more 😉
Wat ik niet begrijp is dat er nog steeds mensen zijn die een PC ombouwen naar een (multimedia) streamer. Omdat er Windows op draait en we van Next, Next, OK zijn geworden? Een PC is ongeschikt, of minder geschikt, voor high-end streaming. Heb het zelf getest met een Intel NUC en dat zijn dan nog de minst slechte. Je moet extreem dure componenten gebruiken om er nog iets van te maken. Een probleem met een probleem oplossen noem ik dat. Als de basis goed is hoef je niet meer te (over)compenseren …
Je kan die kaarten ook in je Rock server doen… :-).
Hoi Jaap, ik denk dat jij mij beter begrijpt en kent gezien je antwoord 😉
Ik heb een NUC en ook andere kostbare op PC gebaseerde hardware tot het uiterste “gedreven” met optimale BIOS instellingen, de in mijn ogen beste RT-Linux (low-latency) image en 19VDC Keces P8 LPS. Als je het hele plaatje bij elkaar optelt en dat vergelijk met een “simpele” op Raspberry gebaseerde streamer met vergelijkbare software dan is het echt een no-brainer! Zeker gezien het enorme prijsverschil tussen een PC en SBC oplossing. Ik wil het je met alle plezier laten horen …
Ik begrijp je helemaal. En je hebt gelijk dat een pc niet nodig is om een goede streamer te maken. En nee: Windows is niet de beste oplossing. Daarom ga ik binnenkort een zeer minimalistische Linux op de Alpha Audio PC zetten. Moet beter gaan dan wat we nu doen… dat was meer ‘lekker gemakkelijk’.
Een Rpi is zonder meer ook zeer interessant. Ga ik binnenkort ook mee klooien. Eens wat vergelijken… Blijft interessant!
Wat ik echter bedoel met: je kan die NIC ook in de Roon server kan zetten. Ik was geschokt wat voor verschil dat maakt. Nog mooier dan de fiber-oplossing. Ultraclean…
Ik gebruik dan de hele slanke oplossing met Linux (< 8 GB), en speel hier ook wel met ROON Rock op een kleine Intel Thin Mini ITX, maar raid en netwerkkaarten werken dan niet, ook een link naar een een Merging HAPI met AES67 krijg je er niet mee aan de praat, wel met een Linux als Debian/Ubuntu/Mint enz.
De Arm processor heb ik al met een 10 tal apparaatjes aan de praat gemaakt met de V7 en V 8 niveau. De Pine64 heb ik hier ook erg stabiel met ook HDMI (I²S) uit, geen probleem om daar mee te draaien. Daarnaast ook dan de Mac Mini al wel degelijk aan de praat met Linux.
Ik werk niet met Windows, en ook, niet met een Raspberry. Ik gebruik een schone voeding en een aparte groep voor de Audio waar ik de Voorversterker en DAC met streaming gebruik.
Tussen de server en Netgear switch kan ik, dan nog wat doen met die SFP+ netwerkkaart.
Ik kan eventueel dan nog wat aan Galvanische scheiding doen, maar ik zoek niet naar spoken of niet te definiëren mogelijke suggestieve oplossingen.
Op het ROON forum deze info:
https://community.roonlabs.com/t/showing-off-your-roon-setup-description-and-photos-2015-2021-03/235/5717
Aan de rechterkant van de groene lijn is er geen voedingsruis of vuil signaal meer te ontdekken, zal dan volgens mij echt niet beter of meer zijn als de Jcat oplossing.
Interessant om hier te lezen over nieuwe mogelijkheden die bij mij al zo’n twee jaar draaien, met andere componenten maar exact dezelfde uitgangspunten.
Ook ik blijf mij verbazen over de onvergelijkbaar betere plaatsing van de muziek, detaillering, helderheid van hoog tot laag, etc. Genieten dus! Daar gaat het om.
Mijn muzieksmaak loopt van opera’s van Mozart, via subtiele jazz en Philip Glass tot Roger Waters en wat mijn zoon mij zoal aangeeft. Alles krijgt nieuwe dimensies.
Ik begrijp de techniek, maar ben niet in staat dit zelf samen te stellen. Dat heeft Theo Kraai van Lentus Audio voor mij gedaan.
Aanvulling: ondanks alle overeenkomsten met de streamer die hier is besproken, is de basis van mijn systeem geen aanpaste PC maar een stand alone unit op basis van een RPi2 met IAN reclocker.
Wat de streamer niet nodig heeft (van de PC) zit er dus ook niet op. Besturing gaat met de laptop of een tablet. De streamer draait op basis van LMS/squeezelite.
Ik had er twee in zitten…. dus dubbele warmte. 1 zat direct op de BluOs en de ander kreeg het inkomende signaal. Door het gebruik van 2 kaarten kon met verschillende snelheidsinstellingen gewerkt worden dit had een voordeel. Die voor de BluOs had een betere PF klok. Nu gebruik ik de standaard poort op het moederbord en speel niet meer met de BluOs, maar op AES/EBU. Dit loste een eerder warmte probleem op. Ik ga nadenken over het nieuwe model. De audio PC blijft nu echt koel… nog net geen last van condens ;-). Zou een fan geen noise kunnen veroorzaken?
Wat je schrijft over de phase noise van de klok. Ik ben hier juist erg overtuigd over. Dit door een test met een externe voeding alleen voor de klok. Iedere verandering bijvoorbeeld een andere voedingskabel was direct hoorbaar.
Bedankt voor de test!
Graag gedaan!
Een goede, stille fan – denk aan een Noctua – geeft geen ladingen ruis. Daarbij zijn ook daar weer filters voor. Ik doe het wel, puur om de boel een beetje koel (en stabiel op temperatuur) te houden. Passief is leuk, maar wat weinig mensen vergeten is dat er ALTIJD airflow nodig is. Anders warmt de boel gewoon te veel op.
De Noctua’s ken ik. Die zijn inderdaad erg goed. Maar echt mijn audio pc komt niet boven de 25 graden. Maar ik begrijp wat je zegt in combinatie met de I350 was er lokaal erg veel warmte ontwikkeling. De behuizing van de audio pc bleef ook toen koel. Wat opviel is dat de processor last met goede klokken op het moederbord van 8% is terug gezakt naar 1%. Meestal 99.3% onbelast. Ik gebruik Roon op Audiolinux.
Heb met deze opzet totaal geen problemen, top heeft voldoende ventilatie, en ook geen geluid.
http://zelfbouwaudio.nl/forum/download/file.php?id=171374&mode=view
Ziet er goed uit!
Hoi Jaap, gaaf deze uitslag! ik ben benieuwd of de nieuwe kaart wat minder warmte genereert. Het eerste type werd/wordt ontzettend warm en dat veroorzaakt problemen met naastgelegen kaarten. Een probleem waar ik erg lang mee opgezadeld zat… na maanden zoeken bleek het door warmte diverse klokken in mijn systeem van de leg raakte… ook de AES/EBU.
De i350 wordt sowieso warmer. Deze is wel wat beter gekoeld. Maar is een stille, goede ventilator geen optie? Helemaal passief gekoeld ben ik sowieso geen fan van…