Luisteren
Inhoud
Het eerste dat opvalt is dat de Yamaha YH-5000SE heel makkelijk is aan te sturen. Aangesloten op de hoofdtelefoonuitgang van onze Macbook Pro was het geluid al heel behoorlijk. Het volume hoefde niet hoog te worden gezet. De lage impedantie was dus geen typefout!
Het leuke is dat we elke stap met betere DAC’s of versterkers ook heel goed konden horen waarbij gezegd moet worden dat de pres(en)tatie van de YH-5000SE op een gewone hoofdtelefoonuitgang al zeer goed is. De kwaliteit van deze Yamaha is onmiddellijk hoorbaar. En dat zegt ook meteen iets over de klankmatige eigenschappen. Het klinkt heel natuurlijk, makkelijk en ontspannen. Snel, coherent. Met veel punch als het moet. En vooral transparant en open. Dat begint al zonder aparte hoofdtelefoonversterkers, betere DAC’s en stoere streamers.
De Yamaha’s zijn al goed as is. “Ja, dat mag ook wel voor dat geld”, hoor ik u zeggen. Het antwoord is dat er niet veel topmodellen hoofdtelefoons zijn die dit presteren. De meeste gaan pas fatsoenlijk klinken als ze gepaard zijn aan bijpassende electronica. Als de YH-5000SE een wijn zou zijn, zou deze prima smaken bij complexe gerechten maar ook een los glas van de Yamaha-wijn zou een feest zijn voor de smaakpapillen.
O, o, o wat kan ik laag
Wat opvalt in het laag is de bas en zelfs de sub-bas die hoorbaar en voelbaar is. Gecombineerd met de snelheid en fasecorrectheid levert dit een unieke beleving van muziek op en is er waarschijnlijk verantwoordelijk voor dat we soms denken naar speakers te luisteren of beter nog, de artiesten zelf. Want een goede laagweergave en het voelen van de laagste frequenties zorgt voor ‘the illusion of being there.’
Midrange
De YH-5000SE is in veel dingen goed maar echt goed is deze hoofdtelefoon in het weergeven van de piano. Geen piano klinkt hetzelfde. En er is weinig zo complex als het opnemen van een piano of vleugel vanwege het grote dynamische bereik en de omvang van het instrument in relatie tot de ruimte. We hebben een aantal pianostukken beluisterd en wat opvalt is dat de midrange buitengewoon verfijnd wordt weergegeven en daarmee de karakteristiek van het betreffende instrument. Een piano kan parelen, zingen, grommen en beuken (het is eigenlijk een slaginstrument). De Yamaha laat het allemaal horen.
Het hoog
Planar magnetische drivers staan bekend om de open, snelle en accurate hoogweergave; de YH-5000SE doet dit dan ook uitstekend. Het bijzondere is dat we een soort nieuw evenwicht ervaren tussen een open en gesloten systeem. Deze hoofdtelefoon is onmiskenbaar open; dat horen we als we het apparaat even wegzetten terwijl de muziek nog speelt. Als we weer gaan luisteren is het een beetje tussen open en gesloten in. Alsof we een luisterruimte betreden. De hiervoor genoemde materiaaleigenschappen van driver en filters zullen hieraan bijdragen.
Samengevat is de YH-5000SE buitengewoon compleet. De specificaties vertellen ons dat het frequentiebereik 5 Hz tot 70 kHz is en we zijn benieuwd wat de metingen hierover zeggen. Feit is dat we een laagdruk ervaren in combinatie met klankeigenschappen van planar systemen die voor een ongekende muziekbeleving zorgt. We zeggen muziek en met opzet niet ‘geluid’. En hebben we het al gehad over de verfijnde midrange?
Match
Dit gezegd hebbend is de YH-5000SE is wel gevoelig voor matching. Hoofdtelefoonversterkers die veel ‘oomph’ geven heeft de Yamaha niet nodig. Onze Burson Conductor V3 is een krachtige en zeer muzikale hoofdtelefoonversterker waar menig planar hoofdtelefoon zeer goed op klinkt. Voor de Yamaha is het wat teveel, waardoor vooral de midrange teveel wordt geaccentueerd. Hetzelfde ervaren we met de Fostex HP-V1, een hoofdtelefoonversterker met buizen. Wanneer we de Oppo HA-2 DAC/hoofdtelefoon aansluiten, klinkt de Yamaha opeens een stuk transparanter en in balans. Dit is dan ook een vrij neutrale versterker.
De beste match is met de Sennheiser HDVD800 hoofdtelefoonversterker/DAC die alweer van 2015 dateert. Een zeer neutrale versterker met een llneaire frequentierespons, speciaal gemaakt voor de Sennheiser HD800 hoofdtelefoon. Wat we met de Oppo ervaren, komt met de Sennheiser hoofdtelefoonversterker in het kwadraat eruit. Het is bij sommige tracks alsof we in een luisterruimte zijn waar hele mooie muziek wordt gespeeld. We hebben niet eerder meegemaakt dat de hoofdtelefoon zo verdwijnt, zoals ook speakers kunnen verdwijnen. Het lichte gewicht en goede pasvorm van de YH-5000SE dragen hier zeker aan bij. Wow!
U raadt het al; we kunnen niet stoppen met luisteren. Het is bijzonder hoeveel detail en precisie de YH-5000SE uit de muziek haalt zonder dat het analytisch wordt. We horen moeiteloos verschillen tussen verschillende versies van dezelfde tracks. Hoe verschillend streamingplatforms zijn getuned. Zelfs horen we de effecten van oversampling terug en het toepassen van digitale filters. En in alle gevallen blijft de muzikaliteit voorop staan. Dat wil zoveel zeggen dat het eigenlijk niet uitmaakt waar we deze Yamaha op aansluiten. Het klinkt altijd goed, en het ligt aan uw smaak welke match met een versterker en/of DAC voor u passend is.
De vanzelfsprekendheid waarmee de YH-5000SE muziek in alle denkbare soorten weergeeft is indrukwekkend. Klassieke kamermuziek, symfonisch werk, EDM, jaren 60 soul, jazz, vocaal werk. Het is alsof de hoofdtelefoon meebeweegt met de track en recht doet aan de mix. We kunnen de ruimte waar de muziek is opgenomen soms bijna uittekenen, zo echt is het.
Dag Yung,
Bedankt voor deze uitgebreide mooie en interessante review!
Koptelefoons komen niet dikwijls aan bod, vandaar dat deze review nog des te meer wordt gesmaakt en ook veel nieuwe informatie bevat.
Het zou interessant zijn om ook eens een vergelijkende test te doen met koptelefoons tot 1500 euro.
Ook het inzetten van verschillende koptelefoon versterkers wordt zeer geapprecieerd.
Doe vooral zo verder, wij zijn benieuwd naar meer van dat.
Vriendelijke groeten,
Bart
Dank voor je compliment. We hebben veel koptelefoons getest hoor; bijna de hele Hifiman-collectie en zeker die in de categorie tot 1.500 euro.
Ook hebben we een livestream gedaan van koptelefoons vanaf 350 euro, in de Alpha-studio en bij Beter Beeld & Geluid in Hilversum.
Hetzelfde geldt voor hoofdtelefoonversterkers: Lake People, Benchmark, Neve, Violectric, Burson, Sennheiser. Kijk maar eens bij het tabblad Personal Audio.
Wat er nog aankomt is een review van EarMen-hoofdtelefoonversterkers en DAC’s.
Genoeg te belezen en beluisteren!
Uiteraard een onmogelijke vergelijking: als je een uitspraak zou moeten doen hoe de Yamaha (icm Sennheiser versteker) zich verhoudt tot jullie referentieset, wat zouden je bevindingen zijn?
Dag Vincent, het is inderdaad appels met peren vergelijken, maar deze Yamaha komt heel erg dichtbij de beleving van een topkwaliteit geluidsset. Er is een onbewezen theorie die zegt dat een hoofdtelefoon een factor 10 is in vergelijking met een audioset met speakers, versterker etc. Dus: een hoofdtelefoon van 350 euro klinkt ongeveer net zo goed als een gewone audioset van 3.500 euro. Deze Yamaha hoofdtelefoon zou in deze redenering kwalitatief moeten wedijveren met een audioset van 55.000 euro. Dat is ook bij benadering de waarde van de Alpha Audio referentieset.We hebben dit natuurlijk niet A-B vergeleken. In compleetheid, vooral de basresponse, muzikaliteit, precisie, soundstage en draagcomfort (licht in gewicht, pasvorm) is de Yamaha zeker een serieus alternatief voor een set met de kwaliteit van de Alpha referentieset. Maar dat is mijn mening. Ik vind hoofdtelefoons prettig. Anderen krijgen na enige tijd een opgesloten gevoel ervan.
Zoals ik aan het eind van deze review schreef; er kunnen redenen zijn om voor de met zorg samengestelde geluidsinstallatie een alternatief te zoeken. Het proberen van hoofdtelefoons is dan zeker de moeite waard en de 1:10 ratio is een aardige richtlijn om de scope te bepalen van je ontdekkingsreis in de wondere wereld van head-fi.